Họ không chịu làm đâu mất lòng, muốn cho đâu cũng yêu một mình. Thứ tật chuyên môn kỳ dị nầy thưa bạn, là tật nguy hiểm. Biết tâm lý nầy, các nhà giáo ducï khi thấy bạn trai lầm lỗi đừng tấn công ào ạt va chạm tự ái của họ bằng mỉa mai chỉ trích.
Anh hai đang ngủ hả họng, họ lấy muối bọt và cột con tép sống nhét vô. Chị làm đồ ăn dọn lên cho mấy em ăn. Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy.
Cánh rừng bị màn đ êm bao phủ đã huyền bí lại bí hiểm hơn. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Cũng do lòng tự ái nữa, các bạn trai thấy buồn tủi khi cha mẹ họ ăn mặc nghèo nàn.
Chừng nào thất bại ngã ngửa họ kêu trời la lỡ, là tại, là số phận, cơ thời. Bướm bay thì nhất định đậu trên một hoa. vonden Steinnen khuyên nên lấy những thí dụ về thảo mộc để cắt nghĩa về người.
Đã không lo đ ào luyện ý chí thì phải chịu những hậu quả của tình yêu sai lạc. Nàng không tha thiết yêu con người cótính đôi khi hơi thô lỗ nầy, nhưng đồng ý kết hôn với chàng vì biết chàng có thể chống đối nổi với Nã Phá Luân, con người bạc như vôi. Óc thống trị bạch lộ bằng bất cứ cách nào đều gây hiểu lầm, ác cảm.
Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực tỏ ra nhược chí. Còn thấy giáo thì họ coi là tên mua văn bán chữ mặc dầu có một thiểu số quên sứ mệnh giáo dục của mình. Trong khi chung sống với một số bạn gái hay công tác với các bạn nầy, bạn trai tỏ ra là người đảm đương.
Tôi xin lược trích một đoạn. Chế ngự tình yêu cho trầm tĩnh. Trong khi thao luyện thân thể họ đừng làm tổn hại tinh thần.
Một số bạn trai, đáng thương hại, lúc nào tuổi dậy thì có thứ mồ hôi bay mùi khó chịu. Cách chung bạn trai không có tiền thì thôi, hễ có thì bố thí dễ dàng hơn bạn gái. Một điều lạ nữa là tuổi dậy thì, mười câu chuyện của bạn trai là có đến chín bàn tâm sự.
Mới đọc lên người ta có cảm tình ngay. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus). Điểm nầy tôi bàn chu đáo ở chương sau.
Hỡi những nhà giáo dục lành nghề hay lo khai thác lòng tự ái của bạn trai mà chuẩn bị cho đời những tay bản lĩnh. Mà từ chỗ phẫn uất đến chỗ phản động chỉ còn một bước gần. Không phải họ mang chứng bịnh bi quan cuộc đời của kẻ yếu thế hay tật chỉ trích của người ác tâm đâu.