Bạn không những phải hiểu tương đối về những câu hỏi liên quan mà cần phải sắp xếp được chúng theo một trật tự lôgic. Cũng như quy tắc về từ và thuật ngữ, ở đây, chúng ta sẽ xem xét mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tư duy. Vì đây là giới hạn cuối cùng có thể thấy được nên tất cả các phương diện giao tiếp khác đều phải phục vụ mục đích này.
Mỗi tác giả có cách trình bày lập luận riêng. Biết được ý định của tác giả cũng có nghĩa là biết ông ta muốn bạn làm gì. Có bốn câu hỏi chính bạn phải hỏi khi đọc bất cứ cuốn sách nào.
Những nguyên tắc đó sẽ được trình bày trong phần tiếp theo. Các quy tắc của việc học như vậy tạo nên nghệ thuật của sự khám phá không có sự trợ giúp. Ở đó, những điều khủng khiếp xảy ra với người tốt.
Cách gọi nào cũng nói lên một điều rằng khi độc giả đã nắm vững cấp độ này, tức là họ đã từ chỗ không biết chữ trở thành biết chữ, ít nhất là ở giai đoạn đầu tiên. Sai lầm điển hình của việc đọc bị động cũng như của những độc giả dễ tính là không chú ý tới từ vựng. Do đó, tất cả những gì chúng tôi đã trình bày về việc đọc sách cũng có thể áp dụng được với tất cả các loại tài liệu khác.
Chúng tôi xin minh hoạ cụ thể. Hãy đọc nhanh các phần này. Trên thực tế những từ đó có thể quan trọng hoặc có thể không đối với chính tác giả.
Ví dụ, tình yêu, theo một số nhà văn, chỉ bao gồm lòng vị kỷ, thường là ham muốn xác thịt. Ở đó, những điều khủng khiếp xảy ra với người tốt. Nhưng cơ bản, có ba câu trả lời chính là: có, không, và chúng ta không thể biết được.
Đây là những cách sử dụng không đúng, không triệt để. Lời đánh giá thực tiễn ngay trước hành động phải thật cụ thể. Những đánh giá về tính chân thực của một tiểu thuyết hầu như dựa hoàn toàn vào kinh nghiệm chung kinh nghiệm sống của rất nhiều người.
Aristotle cho rằng đoạn trên đây chính là cốt lõi của câu chuyện, phần còn lại chỉ là các tình tiết cụ thể. Nhưng chúng tôi thử đặt tình huống các độc giả đọc cuốn tiểu thuyết trên chuyển đến một nơi ở mới, nơi công tác mới hoặc tham dự một bữa tiệc đông người. Đôi khi, điều buộc người đọc phải tạo ra một khung câu hỏi theo cách không tác giả nào đúng.
Thứ hai, đâu là các quy tắc giải nghĩa khi đọc tác phẩm văn học giả tưởng? Họ có thể dùng phép ẩn dụ như là một chất liệu sáng tác. Nhưng tất cả sự nỗ lực đó sẽ là lãng phí nếu họ không biết làm sao để đọc sách nhanh hơn người khác.
Vì thế, đọc đồng chủ đề không phải là một nghệ thuật dễ dàng, các quy tắc của nó cũng không được nhiều người biết đến nhưng đó lại là hình thức đọc tích cực nhất, đòi hỏi nỗ lực cao nhất. Nếu bạn định trả lời hai câu hỏi cơ bản đầu tiên đối với bất cứ loại sách vở nào bạn đọc, bạn phải xem xét ý kiến của mình ngay lúc bắt đầu đọc vì bạn sẽ không thể hiểu được một cuốn sách nếu từ chối nghe những gì nó nói. Một tác giả tài ba sẽ không che giấu một đoạn xương nhỏ bằng một lớp thịt dầy, cũng không dùng lớp thịt quá mỏng khiến bộ xương lộ ra, mà sẽ đắp một lớp thịt vừa đủ và chắc chắn.