Đôi khi bạn có thể dựa vào tên một cuốn sách để nhận biết rõ nó có thiên về thực hành hay không. Trong một số cuốn sách, những nhận định chủ đạo được trình bày thành câu có vị trí đặc biệt và kiểu chữ nổi bật. Và dù ta có thể tiết kiệm thời gian, công sức với những thông tin cô đọng được các biên tập viên tóm tắt trên tập san thì ta cũng không thể bỏ qua hoàn toàn việc đọc.
Dần dần, bạn sẽ hình thành được tiêu chuẩn phê bình và có thể tìm ra những bạn đọc có cùng sở thích để cùng nhau chia sẻ ý kiến và cùng phê bình. Trên thực tế, có một cách gọi khác đối với học nhờ hướng dẫn. Và bằng cách nào đó, độc giả đọc tác phẩm khoa học xã hội vẫn phải trả lời câu hỏi trên.
Anh ta phải biết cách vừa tác động đến cảm xúc vừa điều khiển được lý trí của độc giả. Một cuốn từ điển tốt sẽ trả lời được cả bốn câu hỏi khác nhau về từ. Khi đó, người ta ít khi bỏ cuộc nhanh như vậy.
Câu hỏi Cuốn sách có đúng không? có thể được đặt ra ở mọi tác phẩm thuộc bất cứ thể loại sách nào mà bạn đọc như toán học, khoa học, triết học, sử học, thơ văn. Bằng năng lực, trí tuệ của mình, bạn phải tìm cách làm sáng tỏ những con chữ trước mắt sao cho từ chỗ hiểu ít, bạn dần hiểu nhiều hơn. Các triết gia không làm việc trong phòng thí nghiệm, cũng không nghiên cứu thực địa.
Ví dụ, Darwin không có những hiểu biết về di truyền học nên ông đã bỏ qua bộ máy di truyền trong cuốn Nguồn gốc các loài. Ai trong đời cũng từng một lần nỗ lực đọc một cuốn sách khó những mong được nó khai sáng nhưng không thành. Do đó, độc giả vẫn thường cho rằng những từ quan trọng nhất là những từ làm họ thấy khó hiểu.
Trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay, khi văn hoá nghe nhìn dường như đang dần lấn át văn hoá đọc, khi thời gian con người dành cho việc đọc các loại sách cũng ít hơn trước và ngày càng có nhiều độc giả cảm thấy lúng túng không biết lựa chọn thế nào trước một khối lượng sách, báo khổng lồ được xuất bản hàng ngày, thì phương pháp đọc sách cũng trở nên cần thiết. Nếu chúng ta noi gương họ, chúng ta cũng phải đơn giản như con trẻ khi đặt câu hỏi và thông thái, già dặn khi trả lời. Xét về một khía cạnh nào đó, tất cả chúng ta đều như người bị bỏ trên hoang đảo.
Hãy liên hệ với khả năng nhớ một điều và khả năng phân tích điều đó. Cách hiểu đa nghĩa này không chỉ là dạng bài tập cơ bản trong nghệ thuật đọc sách, mà còn có xu hướng tạo cho trí óc ta thói quen luôn ý thức được rằng một đoạn văn phức tạp có thể chứa đựng rất nhiều lớp nghĩa khác nhau. Tuy nhiên, dù không thể viết một cuốn tự truyện hoàn toàn đúng sự thật, chúng ta cũng không thể viết một cuốn tự truyện mà không có thông tin nào là sự thật cả.
Bạn không thể rút ngắn các phần khác nhau của công việc, khiến chúng chồng chéo lên nhau và tuôn ra ào ào. TỔNG QUAN CUỐN SÁCH NÓI VỀ ĐIỀU GÌ? Bạn phải cố gắng tìm ra chủ đề chính của cuốn sách, và phương pháp tác giả phát triển chủ đề này một cách nhất quán bằng việc phân chia nó thành những chủ đề phụ quan trọng. Chúng ta biết rằng học một ngôn ngữ mới thường liên quan đến cấp độ đọc sơ cấp.
Vấn đề có thể được nêu lên một cách rõ ràng hay thể hiện ngầm. Bạn không nên làm phong phú thêm vốn từ vựng của mình một cách nhanh chóng bằng cách ghi nhớ hàng loạt từ mà nghĩa của chúng không gắn với bất kỳ tình huống thực tế nào. Hiếm có tác giả nào cưỡng lại được sự cám dỗ của việc tóm lược lại những gì họ cho là mới và quan trọng trong tác phẩm vào những trang này.
Còn trong cuốn Nguồn gốc các loài, Darwin tường trình lại những điều mà ông đã quan sát qua nhiều năm nghiên cứu. Thứ hai, nếu bạn định đọc một cuốn sách toán học để hiểu nó, bạn phải đọc từ đầu đến cuối; cần một chiếc bút viết ra những điều cần ghi nhớ - một công việc cần thiết với sách toán học hơn bất cứ loại sách nào khác. Trong phần này, chúng tôi sẽ đề cập đến việc phát triển kỹ năng đọc sách.