Ai khổ hơn người đi hay kẻ ở. Cà hai đều có giá trị chữa bịnh rét nhưng cách chữa hơi khác. Họ đã khô lạt càng khô hơn.
Có nhiều người viện lý là ưa mỹ thuật, thưởng thức cái đẹp thiên nhiên mà tạo hóa ban cho con người. Ta thì trí đoãn hay lạc vào chi tiết mà quên mất định hướng sáng tạo của Đấng toàn trí. Rồi ai mắng mình non kinh nghiệm thì oán kẻ ấy thiên thu.
Gần gũi nhiều nam thanh bị cơn khủng hoảng tinh thần nầy, tôi hỏi họ tại sao buồn. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus). Một thiểu số bạn trai không hơn gì bạn gái.
Họ chưa thấy được thế nào là họ thành nhân nhưng họ bắt đầu ý thức nhân cách của mình. Trong xã hội có biết bao cô gái viết hằng trăm lá thư thề tạc một chữ đồng đến xương với tình lang, biết bao người gái đã làm vợ rồi, đang làm vợ mà gặp bạn tình cũ vẫn mua bán tình chung cách tự nhiên. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng.
Những yếu tố thu hút ái tình của họ là hình dáng thướt tha. Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết rầy mắng, chế nhạo.
Trong mối tình đầu, Désirée không yêu ai hơn Nã Phá Luân nhưng vì thấy Nã Phá Luân trắng trợn quăn neo lòng ở bến khác và vì bản lĩnh phục thù, nàng định ủy thác trái tim cho một ai có thể đối đầu với Nã Phá Luân. Biết khía cạnh tâm lý ấy khi muốn giữ mình trong sạch bạn nên tránh tội hơn là ỷ mình can đảm đối phó với nó. Hoa hường lại ở trên gai nhọn.
Lời nầy chẳng xa sự thật lắm. Xin nhớ lại những nguyên tắc tâm lý tôi bàn trong chương: đời sống tình cảm của bạn trai. Họ không thích đi chơi, cũng không thèm đọc sách.
Nếu người gia nhập vào một tổ chức tu hành, họ chán nản về thế gian mà cũng không tha thiết với đời muối dưa. Tình cảm ảnh hưởng trên các thứ ấy một phần thôi. Ma quỷ xui bạn bộc lộ tâm tình yêu với kẻ bạn yêu để nói lên tình nghĩa keo sơn nhưng khi bạn dại dột tin theo bản năng thấp hèn, thì lòng bạn đã là một bát lệ sầu vì chia ly bạn thêm một giọt nữa vì hối hận: tâm hồn bạn khổ và khổ.
Uống một ly nước lạnh. Nhiều người bị họ ghét chỉ tại vì đến bàn chuyện với họ, kể cả lúc kẻ nầy có việc cần, có việc ích lợi cho họ. Cái quần lên meo để kế cuốn từ điển Anh Pháp.
Yêu đương vả lại không phải là mua bán sản vật nên không bảo đảm được bằng văn kiện. Cần lắm họ nói vội một chút. Ta còn thấy họ có những bực chí khí.