Nhưng trong chứng khoán, không phải như trò chơi trong sòng bạc, rủi ro chênh lệch rất nhiều giữa các loại chứng khoán khác nhau, tùy thuộc vào hai yếu tố - chất lượng kinh doanh của công ty và cái giá bạn trả cho cổ phiếu của họ so với chất lượng này. Khi mới bắt đầu lập nghiệp Warren chỉ quan tâm đến tình hình tài chính của công ty, ông không thật sự để ý đến các sản phẩm do công ty sản xuất. Thế nào là tình hình thuận lợi? Một thị trường đang có chiều huớng suy giảm, một ngành công nghiệp suy thoái, một sự kiện đột biến không hủy diệt hoàn toàn một thực thể kinh doanh vĩ đại, một vụ bán đổ bán tháo - đây là những yếu tố tạo nên những tình huống đôi khi khiến cổ phiếu của những công ty vĩ đại được bán với giá cực kỳ thấp.
Chính cơ cấu kinh tế dài hạn của doanh nghiệp đóng vai trò quyết định kéo giá cổ phiếu trở lên tương ứng với thực tế kinh doanh. Nếu những người bạn thuê khôn ngoan và chăm chỉ, họ sẽ mang về cho bạn rất nhiều tiền, nhưng nếu họ không trung thực, họ sẽ tìm ra rất nhiều cách để biến tiền của bạn thành tiền của họ. Đây là những trường hợp hơi thái quá.
Và nếu bạn cũng không hiểu rõ những gì mình đang làm, đa dạng hóa là một hướng đi khôn ngoan phần nào bảo vệ bạn khỏi nguy cơ mất tất cả mà vẫn bảo đảm được tiềm năng phát triển tương đối về lâu dài. Thử nhìn xem ai là người giàu nhất, và nhì, trên thế giới. Nếu bạn không hiểu rõ những gì mình đang làm, thì tại sao bạn lại làm như thế? Cách thức đầu tư đúng đắn không phải dựa trên trực giác, nó là sự kết hợp giữa lý trí và khí chất phù hợp.
Đưa ra vài quyết định đầu tư đúng là bạn có thể xây dựng cả gia tài. Với cổ phiếu bạn còn có thể vay mượn tiền, nhiều tiền, để đặt cược; điều này thật tuyệt nếu mọi chuyện đi đúng như mong muốn của bạn, bằng ngược lại thì đó là cả một thảm họa. Người xấu là người xấu, và người xấu sẽ không bao giờ mang đến cho bạn một thương vụ ngon lành.
Nếu bạn không thể tin cậy họ lúc này, bạn sẽ không thể tin cậy họ sau này, vậy thì tại sao bạn phải tin cậy họ chứ? Gates làm được chỉ bằng một cổ phiếu duy nhất, và Warren làm được với khoảng nửa tá. Chính là tăng trưởng trong ngày mai mới mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư hôm nay.
Điều quan trọng nhất khi bạn thấy mình rơi xuống hố là đừng đào sâu thêm nữa. Đã vài lần Warren đầu tư vào những công ty hết thời hoặc sụt giảm nghiêm trọng dưới quyền quản lý của ông. Những người giàu có hạnh phúc nhất là những người yêu thích cuộc đời kinh doanh đi liền với làm ra tiền và không quan tâm đến tài sản của người khác.
Và để làm được điều này bạn phải học kế toán. PetroChina là công ty dầu khí có lợi nhuận lớn thứ tư trên thế giới. Ngày hôm sau Capital Cities phải chịu nhượng bộ và đồng ý ký kết theo đòi hỏi của Warren.
Hầu hết những công ty đang ăn nên làm ra hiện nay sẽ đến một lúc nào đó khựng lại. Điều buồn cười về đam mê là tiền bạc thường đến theo sau. Các nhà quản lý tài chính về căn bản là nô lệ của các con số báo cáo theo quý và theo năm.
Warren có lần đã quên đưa vào một điều khoản chống cạnh tranh trực tiếp khi ký hợp đồng mua siêu thị Nebraska Furniture Mart (NFM) đặt tại Omaha của bà Rose Blumkin (bà B) đã 89 tuổi. Sai lầm phổ biến này chi phối toàn bộ thị trường và được nuôi dưỡng bằng những nhà quản lý quỹ phải phục vụ công chúng chỉ nhìn ngắn hạn. Điều cần phải nhớ là tính hiệu quả trong ngắn hạn thường không tạo ra hiệu quả trong dài hạn, từ đó bạn có thể tận dụng để làm cho mình cực giàu.
Nếu bạn mua vào dựa trên tiên đoán đầu cơ và vẫn cứ nắm giữ khi giá rớt, bạn cứ nhìn vào gương là thấy ngay hình ảnh của một kẻ ngu ngốc. Sự bất ổn trên thị trường chứng khoán dẫn đến hoảng sợ, và hoảng sợ gây ra các vụ bán đổ bán tháo, làm giảm giá cổ phiếu bất kể tiềm năng kinh tế dài hạn của công ty. Warren không bao giờ lẫn lộn giữa hạnh phúc và giàu có.